3η Δεκεμβρίου, ημέρα αφιερωμένη στου Ανθρώπους με Ειδικές Ανάγκες, που ειδικά στη χώρα μας η καθημερινότητά τους είναι πολύ πιο δύσκολη καθώς εκτός από τις υποδομές λείπει και η απαραίτητη ευαισθησία από τους συμπολίτες.
Η Ελευθεροτυπία δημοσιεύει σήμερα 4 ιστορίες δύναμης και αυτάρκειας που επιβεβαιώνουν τον απάνθρωπο κανόνα που επικρατεί στην Ελλάδα του 21ου αιώνα.
Ακόμα μια παγκόσμια ημέρα αφιερωμένη στα άτομα με αναπηρία η σημερινή και χιλιάδες νέοι άνθρωποι προσπαθούν να ορθώσουν το ανάστημά τους σε μια κοινωνία που τους παρεμποδίζει σε πολλά επίπεδα. Στη μόρφωση, στην εργασία, στην πρόσβαση, στη διεκδίκηση της αυτονομίας, στην ενασχόληση με τον αθλητισμό ή τον πολιτισμό, εμπόδια στην όποια προσπάθεια χειραφέτησης. Οι ιστορίες τεσσάρων ανθρώπων που ακολουθούν είναι, αν μη τι άλλο, ενδεικτικές.
Νέοι άνθρωποι με προβλήματα αναπηρίας προσπαθούν να υψώσουν ανάστημα σε μια κοινωνία που τους έχει για χρόνια στη γωνία… Νέοι άνθρωποι με προβλήματα αναπηρίας προσπαθούν να υψώσουν ανάστημα σε μια κοινωνία που τους έχει για χρόνια στη γωνία… 1Η νεαρή Κ.Κ., με βαριά κινητική αναπηρία, διεκδίκησε το πρώτο βήμα αυτονομίας της επιλέγοντας να ζήσει μακριά από την οικογενειακή εστία. Λόγω στενεμένων οικονομικών, με θυσίες κατάφερνε να καλύπτει τα έξοδα για τη μετανάστρια – νοσηλεύτρια από γειτονική χώρα, που της ήταν απαραίτητη βοηθός. Στα μέσα τού καλοκαιριού βίωσε τον απόλυτο βιασμό της προσωπικότητάς της. Η βοηθός τη χτύπησε, την έδεσε, τη φίμωσε και εξαφανίστηκε κλέβοντας και όλες τις οικονομίες της. Ολοι οι γείτονες έλειπαν για τις θερινές διακοπές. Η Κ.Κ. θα μπορούσε να είχε χάσει ακόμα και τη ζωή της. Σώθηκε ως εκ θαύματος από την τυχαία επίσκεψη φίλης της δυο μέρες μετά, που άκουσε θορύβους παράξενους, ανησύχησε και εισέβαλε στο σπίτι. Η Κ.Κ. ποτέ δεν δημοσιοποίησε την περιπέτειά της στα ΜΜΕ, διότι φοβήθηκε ότι η καταγωγή τής βοηθού της θα έδινε αφορμή για ρατσιστικά σχόλια. Αν και η περίπτωσή της θα μπορούσε να αξιοποιηθεί ως αφορμή για τη διεκδίκηση υπηρεσιών αυτόνομης διαβίωσης, που παντελώς απουσιάζουν από την Ελλάδα, η Κ.Κ. το αρνήθηκε. Αξιολόγησε ότι τα πιθανά ρατσιστικά σχόλια θα στρέφονταν εναντίον όλων όσοι στερούνται βασικά δικαιώματα, εμμέσως πλην σαφώς εναντίον και των ανθρώπων με αναπηρία.
2Τριανταπεντάρης στην ηλικία ο Α.Ρ., με ακρωτηριασμό κάτω αριστερού άκρου, είναι δικαιούχος άδειας περιπτέρου. Ανθρωπος υψηλής μόρφωσης και κουλτούρας ο Α.Ρ. (σκηνοθέτης επί σειρά ετών), θεώρησε ότι πατώντας στο γράμμα του νόμου περί περιπτέρων θα άνοιγε δρόμους και για χιλιάδες άλλους δικαιούχους. Σύμφωνα με το γράμμα του νόμου, λοιπόν, τα περίπτερα δίδονται στους ΑμεΑ όχι για να τα επινοικιάζουν αντί πινακίου φακής, όπως έχει καθιερωθεί να γίνεται, αλλά για να τα εκμεταλλεύονται οι ίδιοι και διά αυτού του τρόπου να εντάσσονται στην κοινωνική ζωή. Ομως, για τον μεγάλο αριθμό ανθρώπων που είναι χρήστες αναπηρικού αμαξιδίου η εργασία στα περίπτερα είναι πρακτικώς αδύνατη, διότι ο σχεδιασμός τους είναι τέτοιος που τα καθιστά 100% απροσπέλαστα. «Καταστρατήγηση του γράμματος του νόμου» σκέφτηκε εύλογα ο Α.Ρ. και επανασχεδίασε το περίπτερό του ώστε να γίνει προσπελάσιμο. Οταν οι τροποποιήσεις ολοκληρώθηκαν, περήφανος προσπάθησε να οργανώσει κίνημα για προσπελάσιμα, σχεδιασμένα με το γράμμα του νόμου περίπτερα, αλλά εις μάτην. Ο Α.Ρ. απέμεινε μονάχος «προσβάσιμος» περιπτερούχος. Πλήρωσε και ένα – δυο πρόστιμα για τις τροποποιήσεις του, με στόχο-κίνητρο μοναδικό να μην υπαναχωρήσει από το δίκιο του. Ο πρόσφατος νέος νόμος περί αδειοδότησης περιπτέρων τού γεννά προσδοκίες ότι -έστω ετεροχρονισμένα- μπορεί να δικαιωθεί.
3Τη δικαίωση διεκδίκησε, πληρώνοντάς την με ψυχολογικό κόστος, και η 26χρονη δικηγόρος με προβλήματα όρασης Π.Π., μη διστάζοντας να καταγγείλει ανώτερο δικαστικό υπάλληλο για ρατσιστική συμπεριφορά εναντίον της. Ο χειρισμός της υπόθεσής απαιτούσε γερά νεύρα, μιας και χρησιμοποιήθηκε εναντίον της η πλέον κλασσική ρατσιστική συνταγή απαξίωσης: Αμφισβητήθηκε η ίδια η αναπηρία της, επιχειρήθηκε να της χρεωθεί ότι χρησιμοποιεί την αναπηρία της για να αποκομίσει οφέλη ή να εκτονώσει απωθημένα. Η Π.Π. επέδειξε ψυχραιμία και αυτοπεποίθηση, δεν εγκατέλειψε τη μάχη της, ακόμα και όταν σε πρώτο βαθμό εκδίκασης τα επιχειρήματα της αντίπαλης πλευράς έγιναν αποδεκτά και ο υπάλληλος αθωώθηκε. Αγνοώντας όλους όσοι την πίεζαν να υπαναχωρήσει, επέμεινε. Με επιχειρήματα απευθύνθηκε στον Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών και τον έκανε σύμμαχό της· εντέλει επέτυχε μέσω του -τότε- υπουργού την άσκηση έφεσης επί της αθωωτικής απόφασης και δικαιώθηκε. Μοναδικό της μέλημα ήταν, όπως η ίδια μας είχε εκμυστηρευθεί, να δημιουργηθεί δεδικασμένο για εκατοντάδες επιστήμονες με αναπηρία, που βιώνουν αντίστοιχες με τη δική της εμπειρίες ρατσιστικής αντιμετώπισης.
4Για τον 19χρονο Χ.Π. με βαριά κινητική αναπηρία, η εμπειρία της ρατσιστικής παρεμπόδισης είναι φρέσκια. Εδικαιούτο εισαγωγή στα ΑΕΙ με τον νόμο περί ποσόστωσης 5% και η πρώτη του επιλογή ήταν τμήμα του Πανεπιστημίου Αθηνών. Πανέτοιμος να γευτεί την εμπειρία της φοιτητικής ζωής, άξαφνα μέσα Οκτωβρίου ειδοποιήθηκε αρμοδίως ότι δεν γίνεται δεκτός, διότι λόγω της αναπηρίας του δεν μπορεί να αντεπεξέλθει στα εργαστηριακά μαθήματα. Παρά το ξάφνιασμά του, ο Χ.Π. δεν παραιτήθηκε, αντέδρασε, αντεπιτέθηκε και διεκδίκησε. Οι υπαίτιοι του αποκλεισμού του αιφνιδιάστηκαν από την αντίδραση, επιχείρησαν να κερδίσουν χρόνο. Του ζήτησαν χαρτί φυσιάτρου που να πιστοποιεί την ικανότητά του να μετάσχει στα εργαστήρια. Οταν ο Χ.Π. το προσκόμισε, του αντέτειναν ότι το χαρτί είναι ετεροχρονισμένο, επιχειρώντας να τον αποθαρρύνουν πλήρως. Δεν τα κατάφεραν, ο Χ.Π. επέμεινε, με αποτέλεσμα οι υπαίτιοι του αποκλεισμού του να του ζητήσουν ένα ακόμα χαρτί, που να αποδεικνύει ότι …δεν συντρέχει κίνδυνος για την υγεία του! Μέσα στις επόμενες μέρες ο Χ.Π. θα το πάει και τούτο το χαρτί, ελπίζοντας ότι θα είναι και το τελευταίο. *
@ithaca 